مرور كوتاهي بر عمليات:

نام گذاري سال 1365 به سال سرنوشت و عدم موفقيت در عمليات کربلاي 4 بحران بزرگي را براي فرماندهان جنگ ايجاد کرده بود . آقاي هاشمي رفسنجاني به عنوان فرماندهي عالي ، ادامه جنگ را به شرط تضمين پيروزي ، مقبول مي دانست و فرماندهان يگان هاي سپاه نيز که از نتايج عمليات کربلاي 4 دچار فشار روحي بودند و نيز استحکامات شلمچه را غير قابل عبور مي دانستند. اما در اين ميان فرمانده کل سپاه از شکست درکربلاي 4 فقط ضعف دشمن در شلمچه را شناسايي کرده بود ، از نادر افراد اميدواري بود که در جلسات تصميم گيري بر اجراي عمليات در منطقه شلمچه اصرار مي ورزيد و به عبارت ديگر ، اگر چه عمليات کربلاي 4 به موفقيت نينجاميد ، ليکن تاکتيک به کار رفته در آن عمليات در محور شلمچه که سبب شکسته شدن خط دشمن و نفوذ به عمق مواضع آن ها شد ، آسيب پذيري موانع مستحکم شرق بصره را آشکار ساخت . به هر صورت عمليات کربلاي 5 در وضعيت بسيار دشوار طراحي و بلافاصله در 19 دي ماه 65 با رمز مبارک « يا زهرا (س)» ، با هدف تصرف شلمچه و پيش روي به سوي بصره ، در ساعت يک بامداد و با 4 قرارگاه عملياتي (قرارگاه کربلا – نوح –قدس و نجف) تحت فرماندهي قرارگاه مرکزي خاتم الانبياء (ص) آغاز شد .در اين عمليات رزمندگان اسلام با پشتيباني و حمايت آتشباري سنگين از مواضع خود خارج و چون صاعقه بر سر دشمن فرود آمدند .

رزمندگان اسلام با عبور از ميدانهاي وسيع مين ، سيمهاي خاردار و تله هاي انفجار و خاکريزهاي مثلثي و هلالي دشمن ،مواضع عراق در کانال پرورش ماهي ، پنج ضلعي و شلمچه را از سمت شمال مورد هجوم قرار دادند و تا دوم اسفند 65 رزمندگان اسلام به اهداف اصلي خود دست يافتند. از دشمن تا اين مرحله از عمليات بيش از 90000 کشته و زخمي به جاي ماند و 2385 نفر هم به اسارت در آمدند . پيروزي ايران در اين منطقه شمارش معکوس پايان جنگ را در پي داشت.عبور از استحکامات شرق بصره نشان داد پيروزي ايران در هر وضعيت متصور است . لذا براي جلوگيري از شکست کامل ارتش عراق ، تلاش گسترده اي صورت گرفت که در نهايت به تصويب قطع نامه 598 انجاميد .درتکميل عمليات کربلاي 5 ، که با رمز مبارک يا زهرا (س) و با هدف ترميم خطوط خودي در تاريخ سوم اسفند 65 آغاز شد ، دشمن از دو سو مورد هجوم قرار گرفت : محور شرقي – غربي و محور شمالي- جنوبي . ارتش عراق ناگزير شد در منطقه اي محدود به حدفاصل کانال زوجي تا نهر جاسم در دو جبهه با دو آرايش و با 90 درجه تغيير جهت ، با رزمندگان ايران اسلامي مقابله کند ، ، اين نکته که از پيچيدگي هاي عمليات کربلاي 5 محسوب مي شود دشمن را بسيار آسيب پذير کرده بود ، لذا مدتي پس از تثبيت عمليات کربلاي 5 ، ارتش عراق کوشيد تا از اين محاصره بيرون آيد که بدين منظور توان زرهي خود را در جنوب کانال پرورش ماهي متمرکز کرد و باانبوه آتش توپخانه و زرهي در عملياتي بسيار دشوار ، ضلع جنوبي کانال پرورش ماهي را پس گرفت . پس از آن ، اقدامات مهندسي عراق آغاز شد که سه دژمسلح به نام خاکريزهاي 500 – 1000 و 1500 احداث کرد . اما سرانجام پس از چهار مرحله عمليات و انهدام بخش مهمي ازارتش عراق ، براي تثبيت منطقه ، نيروهاي خودي به حفظ خاکريز 500 اکتفا کردند. اين عمليات در تاريخ 13 اسفند 65 با کشته و زخمي کردند بيش از 10000 نفرديگر و به اسارت در آوردن بيش از 265 نفرازنيروهاي دشمن به پايان رسيد . و اما حضور لشکر قدس گيلان(105) در عمليات کربلاي 5 ...  در عمليات کربلاي 5 لشکر قدس گيلان تحت امر قرارگاه نجف وبه استعداد 9 گردان پياده وارد عمل شد . يگانهاي قرارگاه نجف بعد از شکستن خط توسط قرارگاه کربلا مي بايست وارد عمل مي شدند. لشکر قدس گيلان نيز پس از آنکه خط شلمچه باز گرديد ، بنا به دستور وارد عمل شد . ماموريت لشکر قدس حمله به جزيره بوارين و انهدام قرارگاه فرماندهي مستقر درجزيره و تصرف و تامين جزيره بود.در شب اول سه گردان از لشکر وارد عمل شدند : گردان ميثم ، گردان امام حسين (ع) و حمزه سيد الشهداء (ع) . اين سه گردان موفق شدند قسمتي از جزيره را تصرف نمايند . اما چون ساير يگانها از جناحين به علت مقاومت سرسختانه دشمن موفق به پيشروي نشده بودند و از طرفي تصرف جزيره ناقص صورت گرفته بود ، بنا به دستور به مواضع قبلي بازگشتند .در شب دوم با وارد عمل شدن گردانهاي سردار جنگل – کميل و مالک اشتر بخش اعظم جزيره بوارين به تصرف رزمندگان لشکر قدس گيلان درآمد و قرارگاههاي مستقر در جزيره منهدم گرديد. در ادامه عمليات ، گردان خندق نيز وارد عمل شده و پس از دفع چندين پاتک ، جزيره توسط لشکر قدس گيلان ،لشکر نصر و ديگر لشگرها به تصرف کامل نيروهاي خودي درآمد .در ادامه ، گردان سلمان به همراه يک گردان از لشکر 57 براي تصرف جزيره ام الطويل وارد عمل شدند . در اين مرحله ،گردان سلمان موفق شد پل ارتباطي بين جزيره بوارين وام الطويل را تصرف نمايد . در مراحل بعدي عمليات کربلاي 5 ، لشکر قدس با گردانهاي سردار جنگل، ميثم ، حمزه سيد الشهداء (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) در جزيره ام الطويل وسپس در جاده شلمچه در غرب نهر جاسم ، به پدافند از مواضع جديد متصرفي پرداختند . طي عمليات کربلاي 5 و مراحل تکميلي آن لشکر قدس گيلان 253 شهيد تقديم ايران اسلامي نمود که شهدايي چون شهيد بامروت ، فرمانده گردان سلمان _ شهيد حجت نظري ، فرمانده گردان حضرت ابوالفضل (ع) _ شهيد نقيبي راد ، فرمانده گردان حضرت رسول (ص) و شهيد ابراهيم کشاورز، جانشين گردان حمزه سيد الشهداء (ع) نيز از جمله اين شهدا بودند. 

گردانهاي عمل كننده:

رمز عـــــــملیات                     یا زهرا (ص)

منطقه عملیاتی                    شلمچه و شرق بصره

تاریخ عــــملیات                     65/10/19 

گردانهای عمل کننده

گردان کمیل

 کردان میثم

  گردان حمزه

  گردان امام حسین (ع)

  گردان مالک اشتر

  گردان ابوالفضل (ع)

  گردان امیرالمومنین (ع)

  گردان یارسول (ص)

  گردان ادوات

  گردان توپخانه

  گردان سردار جنگل

  گردان سلمان

  گردان خندق

 گردان زرهی  

   نتايج عمليات:

 آزاد سازي 150 کيلومتر مربّع از خاک ميهن اسلامي و سرزمين عراق تصرّف جزاير مهم و استراتژيک بوارين ، فياض، امّ الطويل و منطقه حسّاس شلمچه ، شهرکهاي مهم دو عيجي، نهر جاسم وقسمتي ازجادّه بين المللي شلمچه- بصره تجهيزات منهدم شده دشمن700 دستگاه تانک ونفر بر1500 دستگاه از انواع خودرو250 دستگاه قبضه انواع توپ صحرايي و ضد هوايي 400 دستگاه ساير ادوات جنگي و مهندسي و رزمي دشمن منهدم و به آتش کشيده شد 80 فروند از هواپيماهاي جنگي دشمن مورد هدف قرار گرفته و سرنگون شد . يگانهاي منهدم شده دشمن81 تيپ وگردان مستقل به طور کامل متلاشي و منهدم شد34 تيپ و گردان مسقل به ميزان 50 درصد آسيب ديدند تعداد کشته وزخمي 40000 تن از نظاميان عراق کشته و مجروح شدند300 فرمانده تيپ عراق در طي عمليات به هلاکت رسيدند 26 فرمانده تيپ مجروح شدند تعداد اسراء 2700 تن  غنايم220 دستگاه تانک و نفربر500 دستگاه انواع خودرو 85 دستکاه انواع توپ صحرايي و ضد هوايي را به همراه هزاران قبضه سلاح سبک و مهمات آن را سالم به غنيمت در آورند.